Kekemelik Nedir ? Belirtileri Ve Tedavisi
Kekemelik, bireyin konuşma akışını etkileyen bir konuşma bozukluğudur. Genellikle erken yaşlarda ortaya çıkar ve bireyden bireye farklılıklar gösterebilir. Kekemeliğin belirtileri, bireyin yaşına, kekemeliğin şiddetine ve yaşanan durumlara bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu belirtiler çoğu zaman fark edilse de, bazen altta yatan sorunlar gözden kaçabilir. Kekemelikte gözlenebilecek belirtileri anlamak, bireylere doğru bir destek sağlamak açısından önemlidir.
________________________________________
1. Tekrarlamalar (Repetisyonlar)
Kekemeliğin en yaygın belirtilerinden biri kelime, hece veya ses tekrarlarıdır. Bu, bireyin konuşma akışını kesintiye uğratarak daha zor bir iletişim deneyimi yaratabilir.
• Ses tekrarları: “B-b-b-ben gitmek istiyorum.”
• Hece tekrarları: “Be-be-ben gitmek istiyorum.”
• Kelime tekrarları: “Ben-ben-ben gitmek istiyorum.”
Bu tekrarlamalar genellikle fark edilir ve konuşma esnasında akışı bozabilir.
________________________________________
2. Bloklar (Duraklamalar)
Kekemelikte bloklar, bireyin bir ses ya da kelimeyi çıkartmakta zorlandığı ve konuşmanın tamamen duraksadığı anları ifade eder. Bu bloklar şu şekilde görülebilir:
• Fiziksel çaba: Konuşma çabası esnasında yüzde veya boğazda gerilme.
• Uzun duraksamalar: Bir kelimeye başlamadan önce uzun bir bekleme süresi.
Bu bloklar, bireyin konuşma esnasında yaşadığı şiddetli bir kaygıyı yansıtabilir.
________________________________________
3. Uzatmalar (Prolongasyonlar)
Seslerin normalden daha uzun süreyle çıkartılması kekemeliğin belirgin belirtilerinden biridir.
• “Sssöylemek istiyorum.” gibi.
Bu uzatmalar, kelimenin şanışını bozarak konuşmayı zorlaştırabilir.
________________________________________
4. Hızda Değişiklik
Kekemelikte konuşma hızı zaman zaman anormal derecede yavaşlayabilir ya da hızlanabilir. Bu durum:
• Kelime ya da cümle sonlarında aceleyle konuşma,
• Dökülür gibi gelen, akıcılıktan uzak bir konuşma tarzı şeklinde gözlenebilir.
________________________________________
5. Fiziksel Belirtiler
Kekemelik sadece sesli olarak fark edilmez; bazen fiziksel belirtilerle de kendini gösterir. Özellikle konuşma sırasında bireyin yaşadığı gerginlik şu fiziksel belirtileri beraberinde getirebilir:
• Göz kırpma: Bloklar ya da duraksamalar sırasında istemsiz göz hareketleri.
• Yüz kasıntısı: Yüz kaslarında gerilme ya da istemsiz hareketler.
• Ellerin sıkılması ya da ayak hareketleri: Bireyin konuşma esnasında yaşadığı gerginliği fiziksel hareketlerle dışa vurması.
________________________________________
6. Konuşma Kaygısı ve Sosyal Kaçınma
Kekemelik, bireylerde zamanla sosyal kaygı ve kaçınma davranışlarına yol açabilir. Bu belirtiler genellikle şu şekilde görülür:
• Topluluk önünde konuşmaktan kaçınma: Birey, kekemelik yaşayabileceği korkusuyla topluluk önünde konuşmaktan kaçınabilir.
• Telefon görüşmelerinden uzak durma: Telefon gibi spontan cevaplar gerektiren iletişim yolları korkutucu olabilir.
• Kelimeleri değiştirme: Kekemelik yaşamaktan kaçınmak için kullanılacak kelimeleri değiştirme veya basitleştirme davranışları gözlenebilir.
________________________________________
7. Kekemelikte Sekonder Davranışlar
Sekonder davranışlar, bireyin kekemeliği gizlemek veya telafi etmek için sergilediği ek davranışları ifade eder. Bu davranışlar şu şekilde olabilir:
• Sözcük ekleme: “İııı… yani…” gibi dolgu sözcükleri kullanma.
• Hareketler: Başı sallama, ritmik hareketlerle konuşmaya devam etme.
• Ses tonu değişiklikleri: Kekemeliği maskelemek için sözcüklerin tonunu değiştirme.
________________________________________
Sonuç
Kekemelik, her bireyde farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtilerin erken fark edilmesi ve doğru bir terapi planının oluşturulması, bireyin iletişim becerilerini geliştirmesine ve yaşam kalitesini artırmasına yardımcı olur. Kekemelik belirtilerini anlamak ve bu belirtilerle başa çıkma yöntemleri konusunda bilgi sahibi olmak, hem bireyler hem de uzmanlar için kritik bir adımdır.
Yorumunuzu Bırakın